مقایسه افزودنی ها و جاذب ها بر سیلاژ علوفه های مختلف

استفاده از افزودنی های مختلف به سیلاژ ذرت می تواند بر پروفایل تخمیر و خصوصیات شیمیایی سیلوی ذرت تاثیر قابل توجهی داشته باشد. در خصوص افزودن و تعیین ارزش غذایی این جاذب های مختلف پژوهش های زیادی انجام گرفته است که با به کارگیری یافته های به دست آمده و توسعه فن آوری های مناسب کاربرد این جاذب ها، به همراه جبران نامیزانی های ریز مغذی، امکان بهبود مدیریت تغذیه در واحد های دامپروری، به ویژه نظام گله داری، وجود دارد. محصولات سیلو شده با ماده خشک پایین می تواند منجر به تهیه سیلوی با کیفیت پایین شود که پساب زیادی را تولید می کند. پساب سیلو نشان دهنده اتلاف مواد مغذی با ارزش علوفه است. به نظر می رسد افزودن افزودنی های مختلف سیلو، ضمن بهبود کیفیت سیلاژ، پتانسیل تغییر فرآیند تخمیری شکمبه را داشته و می تواند موجب بهبود ارزش غذایی سیلو شوند.

مقدمه
علوفه سیلو شده به گیاهان سبز و آبدار تخمیر شده در شرایط اسیدی و بدون اکسیژن اطلاق می گردد. سیلو کردن علوفه، یکی از راههای تامین خوراک دام است. در سال های اخیر این روش اهمیت فراوانی پیدا کرده و در بسیاری مناطق جایگزین استفاده از علوفه خشک و خوراندن مستقیم علوفه شده است. مزیت سیلو کردن علوفه نسبت به خشک کردن آن، نیاز کمتر روش سیلو کردن به آب و هوای مناسب و قابلیت هضم بالاتر آن است. هم چنین، کاهش ماده خشک در طول مدت زمان نگهداری، در سیلو کردن علوفه نسبت به خشک کردن آنکمتر است(McDonald and heron, 1993 ).

علوفه ذرت سیلو شده حدود نیمی از علوفه تغذیه شده به گاوها را در مزارع تجاری گاو شیری تشکیل می دهد. در بسیاری از نقاط کشور ذرت علوفه ای معمولا در تیر ماه به عنوان محصول دوم کشت می شود، بنابراین، زمان کافی برای بلوغ ندارد و اجبارا با ماده خشک پایین( 22 تا 22 درصد ماده خشک( سیلو می شود. در حالیکه از لحاظ حفظ ارزش تغذیه ای و خصوصیات کیفی، مقدار بهینه ماده خشک ذرت سیلو شده برای استفاده در جیره گاوهای شیری باید بین 32 تا 32 درصد باشد (Phipps et. al., 2000 ).

برای دریافت اطلاعات در مورد دستگاه بسته بندی علوفه و دستگاه سیلاژ علوفه، قیمت خرید دستگاه بسته بندی علوفه و مشاوره خرید کافی است با مدیر فروش شرکت جناب آقای مهندس مردانی با شماره همراه 09121537060 تماس بگیرید و یا از طریق پیام رسان ایتا و واتساپ به ایشان پیام ارسال نمایید.

سیلو کردن محصولات با ماده خشک کم، به تهیه سیلوهای با کیفیت پایین می انجامد که پساب زیادی را در جریان سیلو کردن تولیدمی کند. این مسئله ضمن اتلاف مواد مغذی با ارزش علوفه در فرآیند سیلو شدن، آب های سطحی و زیر زمینی را نیز آلوده می کند(Graves, 1993). معمولا برای کمک به کاهش اتلاف ماده خشک و بهبود ارزش مواد مغذی علوفه، توصیه می شود در فرآیند سیلو کردن موادی باخاصیت جذب رطوبت بالا به علوفه سیلو شونده افزوده شود، که در این راستا، تا کنون از مواد جاذب متعددی استفاده شده است.

برخی ازاین مواد جاذب علی رغم این که قادر به کاهش اتلاف به صورت پساب بوده اند، ممکن است ارزش غذایی علوفه را نیز کاهش دهند. به عنوانم ثال،( ولفورد و همکاران 1983)گزارش کردند که افزودن کاه جوی خرد شده به علوفه گرامینه در زمان سیلو کردن، تجزیه پذیری آزمایشگاهی علوفه سیلو شده را کاهش می دهد. بنابراین، هنگامیکه علوفه ذرت با ماده خشک پایین سیلو می شود، استفاده از ماده جاذب مناسب و تعیین سطح مورد نیاز آن به منظور جلوگیری از اتلاف پساب علوفه سیلو شده ضروری به نظر می رسد(Khorvash et. al., 2005 .)

پساب سیلو و آلودگی زیست محیطی ناشی از آن

در طی فرایند سیلو کردن، به طور معمول زمانی که محصول با رطوبت بالا سیلو میشود ممکن است پساب تولید کند. آزاد شدن پساب در جریان تولید سیلو نشان دهنده از دست دادن ماده خشک علوفه سیلو شده و کاهش ارزش تغذیه ای آن است(Gebrehanna et. al., 2014 .)
مقدار پساب تولید شده در سیلوهای تجاری بستگی به عوامل متعددی از جمله: مقدار ماده خشک علوفه( Haigh, 1988)، روش های برداشت و خرد کردن، درجه فشردگی که مقدار هوای محبوس شده در توده سیلو شده را تحت تاثیر قرار می دهد، ترکیب افزودنی ها و ماهیت محصول علوفه ای دارد ( Alii and Baker, 1985 ).

تولید پساب می تواند به از دست دادن مقدار قابل توجهی ماده خشک(12 درصد) منجر شود ( Larsen and Tech, 2015). تهیه سیلو از علوفه با میزان ماده خشک 12 درصد ممکن است منجر به اتلاف مقادیر زیادی از ماده خشک تا (12 درصد) در پساب شود، حال آنکه محصولات پژمرده شده با مقدار ماده خشک حدود 32 درصد میزان اندکی پساب تولید خواهند کرد (نوید شاد و جعفری شیادی، 1392). همچنین مقدار پروتئین پساب، ارتباط بسیار نزدیکی با مقدار ماده خشک آن دارد تا نسبت پروتئین علوفه و اینکه مقدار خاکستر در ماده خشک پساب 2.5 برابر بیشتر از مقدار خاکستر علوفه است(Fisher et. al., 1981 ).

پساب یک مشکل عمده در علوفه سیلو شده است و حداکثر تولید پساب سیلو در هفته اول سیلو کردن است(Bastiman, B. 1976 .) پساب سیلو یا به عنوان کود استفاده شده (Kemppainen, E. 1987) و یا به عنوان خوراک به حیوانات اهلی داده می شود (Patterson, D.C.1990). پساب سیلو آلوده
کننده ی جدی آب می باشد چون که غلظت بالای ترکیبات آلی آن تقاضای بیولوژیکی اکسیژن بالایی دارد(BOD).

مقادیر ثبت شده در یک آبراهه کوچک پس از آلودگی 2 تا 700 میلی گرم در لیتر آمونیاک ، 0.7 تا 10 میلی گرم در لیتر اکسیژن محلول و pH معادل 4 تا 9 است که بستگی به مقدار پساب سیلوی موجود در آبراهه دارد ( McCahon et. al., 1991 ). نفوذ پساب سیلو به جریان آب سبب افزایش سریع فعالیت میکروبی و سپس کاهش اکسیژن می شود که می تواند سبب مرگ ماهی ها و موجودات آبزی شود(Deans, E.A. 1992).

تقاضای بیولوژیکی اکسیژن پساب سیلو ممکن است به بیش از 200 برابر تقاضای بیولوژیکی اکسیژن فاضلاب تصفیه نشده برسد. تقاضای بیولوژیکی اکسیژن پساب سیلو با BOD دیگر آلوده کننده های آب در جدول 1 مقایسه شده است.

جدول 1- تقاضای بیولوژیکی اکسیژن آلوده کننده های مختلف
نوع آلوده کننده (BOD )میلی گرم اکسیژن در لیتر
پساب سیلو 90.000
کود خشک نشده خوک 35.000
ادرار گاو 19.000
کود خشک نشده گاو 5000
شیر 140.000
فاضلاب حیوانات اهلی 500

جلوگیری از فساد سیلو با استفاده از افزودنی ها

افزودنی های سیلو میتوانند در جهت بالابردن تخمیر سیلو و کیفیت آن استفاده شوند( Ashbell et. al., 1990 ) . افزودنی های سیلو بر اساس عملی که انجام میدهند طبقهبندی میشوند که عبارت است از: محرک های تخمیر، بازدارنده های تخمیر، بازدارنده های اتلاف هوازی، مواد مغذی و جاذب ها (McDonald et. al., 1991 ) . افزودنی ها باید مطابق نیازها و خصوصیات سیلو استفاده شوند.

باید دقت شود که افزودنیها میتوانند کیفیت سیلو را بهبود دهند و تلفات را به حداقل برسانند، اما نمیتوانند مدیریت و ساخت ضعیف سیلو را جبران کنند. لیست طولانی از افزودنی های مختلف با فرم های متفاوت شامل:مایع، پودر یا سوسپانسیون وحود دارند.

افزودنی ها میتوانند طی عملیات برداشت و خرد کردن یا طی پر کردن سیلو به کار روند. محصولات و افزودنی های زیادی در دسترس هستند که ادعا شده است کیفیت سیلو را بهبود می دهند. در حالت ایدهآل، یک افزودنی سیلو باید ایمن باشد و باعث کاهش تلفات ماده خشک، بهبود کیفیت بهداشتی سیلو، محدودکردن تخمیر ثانویه، بهبود پایداری هوازی، افزایش ارزش غذایی سیلو با افزایش راندمان استفاده از آن و بازگشت بیشتر از هزینه افزودنی به کشاورز گردد(Merensalmy, 1991 ) . نقش بالقوه مواد افزودنی در سیلو در جدول 2 آورده شده است.

جدول 2- نقش بالقوه مواد افزودنی در سیلو
شرایط علوفه و طریقه سیلو کردن نوع مواد افزودنی
علوفه با ماده خشک پایین، دارای کربوهیدارت محلول کم ملاس، اسید یا نمک اسیدها
علوفه با ماده خشک پایین، دارای کربوهیدرات محلول بالا مواد تلقیحی(LAB )، اسید یا نمک اسید
شرایط خوب پایداری هوازی زمان باز شدن سیلو ضرورتی برای استفاده وجود ندارد
خطر قابل توجه برای فساد هوازی باکتری ها، یا مکمل باکتری و نمک اسید آلی

در سالهای اخیر علاقه به حفظ پساب در داخل سیلو با استفاده از وارد کردن مواد جاذب در سیلو در طی سیلو کردن بیش از پیش توسعه یافته است (jones, R. 1996 ). در استفاده از مواد جاذب، هدف جلوگیری از به هدر رفتن پساب سیلو که حاوی مواد مغذی با ارزش میباشد، بوده است.

قابلیت جذب مواد مختلف

دکستر و همکاران ظرفیت نگهداری آب توسط جاذب های بالقوه پساب را مورد مقایسه قرار داده است. اطلاعات او در جدول 3 اورده شده است. به خوبی نشان داده است که تحت شرایط آزمایشگاهی مواد دارای فیبر بیشتر همچون چوب بلال ذرت، تفاله چغندر قند، علوفه خشک و کاه نسبت به دانه های غلات جاذب تر هستند. جونز دریافت که تفاله چغندر قند خشک ملاس دار، کاه فرآوری شده و پس مانده های یولاف نسبت به یولاف یا جوی غلطک خورده نگهدارنده های آب موثر تری هستند.

از مطالعات آزمایشگاهی استنتاج میشود که جاذب های غنی از فیبر احتمالا در نگهداری پساب موثرتر هستند. وارد کردن فیبر زیاد لیگنینی شده همچون کاه یا علوفه خشک خیلی خشبی شده معمولا کیفیت مواد مغذی سیلو را کاهش خواهد داد. بلغورهای ذرت، جاذب های کم اثر تری هستند اما هم زمان کیفیت مواد مغذی سیلو را افزایش میدهند.

جدول 3 ظرفیت نگهداری آب مختلف
ماده خوراکی سایز ظرفیت نگهداری آب(گرم در گرم ماده خشک)
دانه ذرت آسیاب شده درشت 0.62

چوب بلال ذرت متوسط 0.68

چوب بلال ذرت ریز 0.76

چوب بلال ذرت درشت 1.59

چوب بلال ذرت متوسط 1.81

چوب بلال ذرت ریز 2.13

یولاف آسیاب شده درشت و ریز 0.77

تفاله چغندر قند خشک 2.75

یونجه خشک 2.20

علوفه خشک گراس کاملا مخلوط 2.22

کاه یولاف 2.47

منبع: Dexter, S.T. 1961

باکتری های تلقیحی

مواد تلقیحی باکتریایی در جهت بالابردن تخمیر سیلو استفاده میشوند. این مواد بی خطر، غیر خورنده برای دستگاه ها و برای استفاده اسان می باشند و به عنوان فرآورده های طبیعی مورد توجه هستند. اکثر مواد تلقیحی تجاری برای سیلو شامل مواد تلقیحی باکتریایی بر پایه اسید لاکتیک با تخمیر همگن مانند (لاکتوباسیلوس پلانتاریوم، انتروکوکوس فاسیوم و گونه های پدیوکوکوس) می باشند. این مواد به این دلیل استفاده میشوند که تولیدکننده های سریع تری از لحاظ اسید لاکتیک می باشند. مواد تلقیحی باکتریایی، بر پایه اسید لاکتیک با تخمیر همگن جهت بهبود و افزایش ماده خشک و بازیافت انرژی به سیلوها افزوده میشوند.

هرچند اکثر این مواد تلقیحی جهت جلوگیری از رشد مخمر ها و قارچ ها اندک عمل می کنند. برخی مواد تلقیحی شامل باکتری ها هستند که می توانند اسید پروپیونیک تولید کنند که به پروپیونیک باکتریوم مرسوم هستند. هر چند، در اکثر مطالعات با استفاده از این مواد پایداری هوازی بهبود نیافته است زیرا این ارگانیسم ها عموماً محتوای اسید سیلو را تحمل نمی کنند و به کندی رشد می کنند.

در برخی مطالعات اخیر، مواد تلقیحی باکتریایی 2 جدیدتر که مقادیر زیادی اسید استیک تولید میکنند پایداری هوازی را بهبود بخشیده اند ( Ashbell et. al., 1990 ). در تلقیح باکتری اسید لاکتیک، اگر جمعیت میکروبی به طور طبیعی کمتر از 10000 ارگانیسم در هر گرم از نمونه تازه باشد، بیشتر موثر است زیرا میکروب های طبیعی با مایه تلقیح به رقابت می پردازند. به منظور تسلط بر کل علوفه، باکتری میکروبی باید در مقدار بالا باشد (Oladosu et. al., 2016 ).

اکثر باکتری های مولد اسید لاکتیک در علوفه سیلو شده در محدوده دمایی بین 2 تا 22 درجه سانتی گراد رشد می کنند و محدوده دمایی مطلوب آنها بین 22 تا 42 درجه سانتیگراد است. باکتری های مولد اسید لاکتیک قادرند که pH سیلو را بین 4 تا 2 برسانند که این امر بسته به گونه و نوع محصول علوفه ای دارد. همه باکتری های مولد اسید لاکتیک، هوازی اختیاری هستند اما برخی از آنها در شرایط بی هوازی برتری دارند.

قندها

اضافه کردن مواد غنی از کربوهیدرات مانند شکر، ملاس، آب پنیر، تفاله مرکبات و سیب زمینی به سیلو موجب افزایش تامین سوبسترا برای باکتری های تولید کننده اسید لاکتیک می شود( Henderson, 1993). افزودن قند باعث افزایش اولیه تعداد باکتری های تولید کننده اسید لاکتیک به ویژه آنهایی شد که ظرفیت بالایی برای تولید اسید لاکتیک داشتند.

افزودن گلوکز باعث بهبود تخمیر می شود (ولی زاده و همکاران، 1392). بسیاری از آزمایش های انجام شده چنین مشخص می شود که افزودن گلوکز یا ساکاروز برای توسعه تخمیر مناسب هستند. از این دو قند گلوکز برتری دارد، زیرا فروکتوز های ساکاروز در نهایت توسط باکتری های تولید کننده اسید لاکتیک ناهمگن داخلی، تبدیل به مانیتول می شوند. در عمل از قندهای ساکاروز، گلوکز و فروکتوز طبیعی به دلیل قیمت بالای آنها استفاده نمیشود و فراورده های ارزان قیمت تر حاوی آنها، مانند ملاس به کار می روند(ولی زاده و همکاران، 1392).

ملاس برای سالهای بسیاری به عنوان یک محرک تخمیر استفاده میشود و علاقه زیادی در استفاده از آن وجود دارد. ملاس یک محصول فرعی صنایع نیشکر و چغندرقند است که شامل 08 درصد کربوهیدرات محلول میباشد و ساکاروز جزو اصلی آن میباشد. ملاس یک منبع نسبتاً ارزان قیمت از کربوهیدرات قابل تخمیر برای باکتریهای اسید لاکتیک فراهم میکند.

ملاس در سیلو های آزمایشی متعدد ثابت شده است که یک افزودنی موثر سیلو از نظر گسترش تخمیر لاکتیکی، کاهش pH در سیلو، کاهش تخمیر کلستریدیا، پروتئولیز و عموماً کاهش تلفات مواد آلی است.این از مزایای ویژه ای است که برای علوفه ای که دارای کربوهیدرات قابل تخمیر کم می باشد و برای لاکتوباسیل ها استفاده می شود(Kung, 2014 .)

ملاس به عنوان افزودنی سیلو باعث افزایش ماده خشک و اسید لاکتیک سیلو و کاهش pH و سطح نیتروژن آمونیاکی میشود. افزودن ملاس به محصولات سیلو شده، شیرابه های خروجی از سیلو را افزایش می دهد هرچند که استفاده از این ماده ممکن است، تلفات کلی ماده خشک را کاهش دهد(ولی زاده و همکاران، 1392).

از آب پنیر خشک می توان تا ده کیلوگرم در هر تن سیلو استفاده نمود.این ماده معمولا دارای 24 گرم در کیلوگرم ماده خشک بوده و 44 گرم لاکتوز دارد. البته بسیاری از محققین بر این باورند که این ماده از نظر میزان قند بسیار رقیق بوده و نمی تواند افزودنی خوبی باشد.

مهار کننده فساد هوازی

برای مهار فساد هوازی باید از رشد و فعالیت میکروارگانیسم های آغاز کننده فساد جلوگیری شود. برخی از مواد افزودنی مثل افزودنی های شیمیایی بر اساس تولید اسیدهای چرب فرار مثل اسید پروپیونیک، اسید استیک و مواد افزودنی بیولوژیکی بر اساس میکروارگانیسم های تولید کننده باکتریوسین مانند لاکتوباسیل ها و باسیل ها در مهار فساد هوازی موثر میباشند.علاوه بر این مشخص شده است که از اسید سوربیک و اسید بنزوئیک فعالیت ضد قارچی قوی دارند.

اوره

اوره به عنوان یک منبع حاوی مقادیر قابل توجه از پروتئین خام به سیلوی ذرت اضافه شد. زمانی که آمونیاک و اوره به رژیم غذایی افزوده می شود، باید توجه ویژهای برای اطمینان از وجود تعادل برای پروتئین مورد نیاز قابل تجزیه و غیر قابل تجزیه برای حیوانات نشخوارکننده، حاصل شود. اگرچه تخمیر سیلو توسط آمونیاک تحریک می شود، ولی فرآیندهای سیلو به علت اثر بافرینگ آمونیاک طولانی مدت تر خواهد شد.

گزارش شده است که استفاده از آمونیاک خشک بر بهبودی ماده خشک، به خصوص در سیلوی سورگوم با رطوبت بالا، تاثیر نامطلوب داشته است. اوره و آمونیاک میتوانند پایداری هوازی سیلور را بهبود بخشند(Yitbarek and Tamir, 2014) در تحقیق حسینی و همکاران 1382 ، افزودن اوره منجر به افزایش پروتئین خام، pH ، نیتروژن آمونیاکی و کاهش کربوهیدرات محلول شد. همینطور در تیمارهای تلقیح شده با افزودنی میکروبی میزان نیتروژن آمونیاکی، کربوهیدرات کاهش و میزان پروتئین خام آن تقریباً 9 درصد نسبت به گروه شاهد بیشتر شد.

افزودن اوره در سیلوی علوفه گرامینه، منجر به افزایش پروتئین خام pH و نیتروژن آمونیاکی شد. کربوهیدرات محلول در سیلوی غنی شده از اوره و افزودنی میکروبی بایومین، کاهش اما در سیلوی حاوی اسید فرمیک نسبت به گروه شاهد افزایش یافت.

ماده خشک، نشاسته، فیبر نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی تحت تأثیر نوع افزودنی قرار نگرفت. افزودن سنگ آهک به سیلوی ذرت باعث افزایش مقدار کلسیم در علوفه سیلو شده و نهایتا در کل جیره می شود. سنگ آهک اضافه شده، کمک به طولانی شدن فرآیند تخمیر و افزایش اسیدهای آلی می کند. سیلوی ذرت تیمار شده با سنگ آهک، تغییرات بسیار کمی بر روی تولید شیر نشان داده است و محققین تفاوتی در مصرف ماده خشک دام گزارش نکرده اند (Elhag, 1978 .)

بنتونیت و پلی مرها

خاک رس کلوئیدی بنتونیت به عنوان یک جذب کننده عالی رطوبت، شناخته شده است. محققین نتیجه گرفتند که این ماده ارزش تغذیه ای سیلو را کاهش میدهد (ولی زاده و همکاران، 1392). خاک رس بنتونیت، تلفات پساب را کاهش میدهد ولی بیشتر باعث کاهش کربوهیدرات محلول در آب می شود.

علوفه تیمار شده با خاک رس بنتونیت، pH پایین تری نسبت به سیلوی علوفه پژمرده داشت اما نسبت به سیلوی علوفه شاهد برش مستقیم و سیلوی علوفه تیمار شده با روزنامه یا یونجه خشک خرد شده، pH بالاتری داشت. همچنین، pH سیلو با افزودن یک درصد خاک رس بنتونیت افزایش می یابد. اضافه کردن بنتونیت خاک رس در سیلو به طور مداوم غلظت اسید لاکتیک را کاهش داد ( Fransen and Strobi, 1988 .)

کوک و همکاران1980 مشاهده کردند که استفاده از 7 کیلو گرم در تن سدیم بنتونیت در سیلوی علوفه مقدار کل پساب تولیدی و مقدار پیک پساب تولیدی را 22 درصد نسبت به علوفه تیمار نشده کاهش می دهد. استفاده از مقدار 21 کیلوگرم در تن، مقدار کل پساب تولیدی را 47 درصد و مقدار پساب تولیدی در پیک تولید را 32 درصد بیشتر، در مقایسه با هفت کیلوگرم در تن سدیم بنتونیت، کاهش داد. قابلیت هضم و میزان مصرف ماده خشک سیلو در گوسفند با استفاده از سدیم بنتونیت نسبتا کاهش یافت.

مکدونالد و هرون 1991بیان کردند که اکثر پلیمرهای بر پایه آکریلیل آمید به pH پایین و فشار اسمزی بالا و از دست دادن آب حساس هستند، بنابراین ظرفیت نگهداری آب خود را از دست می دهند. توماس و همکاران 1987 در مطالع های مشاهده کردند که تلفات پساب در سیلوهای آزمایشگاهی در مقادیر استفاده از پلیمر از صفر تا 10گرم در کیلوگرم علوفه گرامینه به طور تصاعدی کاهش می یابد، ولی اثرات مضر آشکاری روی تخمیر سیلو نداشت. هم چنین، تولید پساب از چاودار سیلو شده با افزودن آمونیوم پلی آکریلیل آمید تنها حدود 20 درصد کاهش یافت(Mayne, 1990 .)

تلفات پساب سیلو با ماده خشک کم، بالا بود(74 میلی لیتر بر کیلوگرم به صورت تازه)، و تقریبا با اضافه کردن جو( 10 و 15 درصد) و یا زئولیت به علاوه سنگ آهک یا بنتونیت در طول روند سیلو کردن، به طور کامل حذف شد. با این حال، از ترکیباتی که مورد آزمایش قرار گرفتند، تنها جو علاوه بر کاهش پساب سیلو، ارزش غذایی سیلو را نیز بهبود بخشید(Khorvash et. al., 2005 .)

غلات

سنجش های آزمایشگاهی نشان داد بلغور غلات از اکثر مواد فیبری همچون تفاله چغندرقند خشک شده و کاه، کمتر نگهدارنده می باشد. مطالعات مختلفی نشان داده اند که افزودن غلات غلطک خورده یا آسیاب شده سبب کاهش تولید پساب می شود. ماردوچ و همکاران دریافتند تولید پساب از یونجه سیلو شده از طریق افزودن بلغور جو( 50 کیلوگرم در تن محصول) قبل از سیلو کردن کاهش یافت. افزودن بلغور جو منجر به سیلوهای با کیفیت عالی شد.

دون و آپلتون نیز دریافتند ترکیب جوی غلطک زده( 40 کیلوگرم در تن) در محصول چاودار (14 درصد ماده خشک) پساب را از 127 لیتر در تن به 35 لیتر در تن در آزمایش اول کاهش داد اما در آزمایش دوم پساب ظاهرا از طریق افزودن جو افزایش یافت. ترکیب جو تاثیری روی تخمیر سیلو نداشت یا رشد وزن زنده گوساله ها یا بره ها را در مقایسه با شاهد تیمار نشده بهبود داد.

اسپوروندلی نشان داد که افزودن یولاف غلطک خورده خشک تولید پساب را از گراس سیلو شده 2.14 درصد ماده خشک و محصولات شبدر-گراس 5.17 درصد ماده خشک در سیلوهای آزمایشی کاهش داد. تولید پساب با افزایش میزان ورود به طور تصادفی کاهش یافت و محاسبه نشان داد نیم گرم پساب در هر گرم یولاف جذب شده است.

جونز و همکاران دریافتند ترکیب جوی غلطک خورده (45 کیلوگرم در تن تولید پساب را از چاودار سیلو شده 1.16 درصد ماده خشک در 60 تن سیلو کاهش داد. جدول 4 جزئیات بیشتری از این آزمایش را تشریح می نماید. ارزیابی در گوسفند مقادیر انرژی متابولیسمی بالاتری را نشان داد و ابقای نیتروژن سیلو هایی که به آنها جو و اسید فرمیک افزوده شده بود را بهبود داد. اسپوروندلی دریافت که ترکیب یولاف غلطک خورده در سطح 36 درصد از کل جیره در سیلوها، مصرف ماده خشک را افزایش می دهد و تولید شیر را در گاو های شیری در مقایسه با تغذیه سنتی سیلو با یک مکمل مشابه یولاف به طور روزانه بهبود داد. موسلی و راماناتن نشان داد افزود جوی غلطک خورده در مقادیر 25 کیلوگرم در تن و 50 کیلو گرم در تن، در چاودار- شبدر سیلو شده قابلیت هضم و ابقای نیتروژن را در گوسفند به طور معنی داری افزایش داد.

جدول 4- اثر افزودن جوی غلطک خورده در چاودار سیلوشده روی تولید پساب (لیتر در تن گراس)

تیمار روزهای سیلو کردن : 1 2 5 14 21 136

شاهد 1.7 13.5 19.1 26.7 32.0 51.4

اسید فرمیک 6.4 21.8 30.4 39.8 42.9 60.2

جو 0.3 6.7 10.0 14.4 17.9 26.8

به هر حال شواهد درباره تأثیر دانه های غلات به عنوان جاذب پساب به طور آشکار متناقض است.

تفاله چغندر قند خشک شده

آزمون های آزمایشگاهی نشان داده است که تفاله چغندر قند خشک شده بسیار جاذب می باشد. این ماده متراکم به صورت تفاله یا با داشتن 20 درصد ملاس در دسترس است. تفاله ملاس دار شده به طور وسیعی به عنوان خوراک متراکم مصرف میشود و بسیار قابل هضم می باشد. با افزودن آن در گراس سیلو شده عموما انتظار میرود کیفیت مواد مغذی را بالا ببرد در حالیکه ملاس اضافه شده باید هنگامی که محصولات با قند پایین سیلو می شوند تخمیر را بهبود بخشد. دلفی و دمارکیولی دریافتند افزودن تفاله چغندر قند(60 کیلوگرم در تن) در محصول شبدر قرمز تیمار شده با اسید فرمیک پساب را کاهش میدهد ولی تلفات تخمیری را زیاد می کند.

نتایج اوکلی نشان داد چغندرقند بدون ملاس نسبت به فرم ملاس دار آن جاذب تر می باشد. افزودن چغندر قند به مقدار 50 کیلوگرم در تن در محصول چاودار حاوی 9.13 ماده خشک، پساب را حدود 40 درصد در سیلوهای 6 کیلوگرمی در مقایسه با کاهش 65 درصد چغندر قند بدون ملاس در همان سطح ورود کاهش داد. پوتس و مورد دریافتند ظرفیت نگهداری پساب چغندر قند بدون ملاس با افزایش نرخ ورود کاهش یافت.

به عنوان نتیجه باید گفت، افزودن چغندرقند کیفیت مواد مغذی سیلو را بهبود میدهد و بخش بیشتر چغندر در سیلو باقی میماند و به عنوان یک ماده مغذی خوراکی در دسترس می باشد. افزودن چغندر قند به غیر از تغذیه آن به صورت مکمل، بنظر می رسد وابسته به میزانی که در سیلو وارد می شود تخمیر را بهبود می بخشد و باعث کاهش تلفات در مواد مغذی و ماده خشک سیلو می شود.

علوفه خشک و کاه

مطالعات متعددی نشان داده اند که کاه و علوفه خشک در اشکال فیزیکی مختلف جاذب های موثر پساب سیلو هستند. رایدین دریافت که افزودن علوفه خشک آسیاب شده یا کاه، اگر نصف ماده خشک با علوفه مخلوط شده باشد و نصف دیگر کف سیلو پخش شده باشد از اتلاف پساب جلوگیری میکند. در این تحقیق افزودن علوفه خشک آسیاب شده یا کاه، کیفیت مواد مغذی سیلو را کاهش داد و این امر با ورود بیشتر بلغور غلات و مالت جبران شد.

همچنین مشخص شد که اضافه کردن این مواد میتواند تخمیر را نیز از طریق آزاد شدن کربوهیدرات های در دسترس از غلات، از طریق آنزیم های مالت بهبود بخشد. در آزمایش دیگری گزارش شده است که افزودن کاه برای کاهش اتلاف پساب برای سیلو کردن چغندر قند مرطوب توصیه میشود. علاوه بر این، دامرت، سالو و سورمانسن نیز افزودن کاه را برای کاهش اتلاف پساب چغندر قند سیلو شده توصیه کردند. هم چنین نورگارد پدرسون دریافت افزودن 10 تا 15 درصد کاه درشت آسیاب شده یا کاه خرد شده و فرآوری شده با قلیا از هدررفت پساب سیلوی چغندرقند جلوگیری می کند.

در این آزمایش، با افزودن کاه سیلوهای پایدار و با کیفیتی تولید و منجر به تولید مقدار زیادی اسیدهای تخمیری شد اما مقدار pH افزایش یافت، مخصوصاً در کاه فرآوری شده با قلیا مقدار PH تا 83.4 ثبت شد و قابلیت هضم ماده آلی سیلوها نیز از 75 درصد (سیلوی تیمار نشده) به 56 درصد در نرخ ورود 15 درصد کاه آسیاب شده به سیلو، کاهش یافت. اما ورود کاه تیمار شده با قلیا قابلیت هضم ماده آلی را از 67 درصد تا 73 درصد در نرخ ورود 6 درصد و تا 70 درصد در نرخهای ورود 12 درصد کاه آسیاب شده افزایش داد.

کاه استفاده شده با نرخ ورودی 12 درصد قابلیت هضم ماده آلی مشابه ی را با شاهد تیمار نشده حاصل کرد. فیلیپس و پندلوم، کاه خرد شده را در یونجه و گندم سیلو شده با 20 درصد ماده خشک ترکیب کردند که در نتیجه آن مقدار ماده خشک سیلو حدود 5 واحد افزایش یافت. همچنین قابلیت هضم سیلو نیز در تغذیه تلیسه ها با ورود کاه کاهش یافت.

ولفورد و همکاران، گزارش کردند که کاه تیمار شده با قلیا در کاهش پساب سیلوهای چاودار موثر بود. در نهایت باید گفت که علاقه ای در سال های اخیر برای استفاده از علوفه خشک و کاه به عنوان جاذب سیلو وجود نداشته است و به جز کاه تیمار شده در برخی جاذب های اختصاصی، از این مواد استفاده نشده است.

محققین معتقدند ورود چنین مواد حجیمی مقدار قابل توجهی از فضای ارزشمند و نسبتاً گران قیمت سیلو را بدون اینکه اثر تغذیهای قابل توجهی داشته باشد، می گیرد.

در پایان می توان نتیجه گرفت که با توجه به استفاده وسیع از سیلوی گیاهان مختلف به عنوان علوفه اصلی در گاوداری های شیری و از طرفی به دلیل استفاده بالاجبار از علوفه ها ی با رطوبت بالا برای تهیه سیلو که منجر به بروز تلفات پساب در سیلو می شود، نیاز است با استفاده از جاذبی مناسب که علیرغم حفظ پساب در سیلو کیفیت سیلو را نیز کاهش ندهد و از هدررفت مواد مغذی با ارزش سیلو ممانعت به عمل آورد.

منابع
حسینی، م. دانش مسگران، م. وکیلی، ع. ناصریان، ع. بهینه روش عمل آوری علف ترش شده ذرت با استفاده از افزودنی های میکروبی و شیمیایی و تاثیر - آن بر ترکیب شیمیایی، فراسنجه های تولید گاز و تولید پروتئین میکروبی در شرایط برون تنی. مجموعه مقالات هفتمین کنگره علوم دامی ایران. 10 . 19 شهریور. 1382
ولی زاده، ر. ناصریان، ع. و اژدری فرد، آ. 1392 . بیوشیمی سیلاژ. ترجمه. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.

Alli, I., Thiffault, C., & Baker, B. E. (1985). A device for monitoring silage effluent produced in laboratory silos. Journal of Dairy Science, 68(12), 3355-3359.

Appleton, M., & Done, D. (1987). The effect of an inoculant silage additive on the fermentation of grass and animal performance. In SILAGE CONFERENCE (Vol. 8, pp. 15-16).

Bolsen, K. K., Lin, C., Brent, B. E., Feyerherm, A. M., Urban, J. E., & Aimutis, W. R. (1992). Effect of Silage Additives on the Microbial Succession and Fermentation Process of Alfalfa and Corn Silages1. Journal of Dairy Science, 75(11), 3066-3083.

Cook, J. E., Wilkinson, J. M., & Woolford, M. K. (1980). Effects of addition of sodium bentonite to unwilted grass on the flow of effluent from the silo and on nutritive value of silage for sheep. Animal Production, 30, 467.

Dammert, S. (1970). Contribution to the solution of effluent problems in the production and feeding of sugar-beet tops silage. Bayerisches Landwirtschaftliches Jahrbuch, 47(4), 387-424.

Dulphy, J. P., & Demarquilly, C. (1976). Incorporation of dry beet pulp in silage: utilisation by dairy cows. Bull. Tech. Centre Rech. Zootech. Vet. Theix, 22, 45-52.

Elhag, M. G. (1978). Evaluation of silage additives and fermentation characteristics of forages using model laboratory silos.

Fisher, L. J., Zurcher, P., Shelford, J. A., & Skinner, J. (1981). Quantity and nutrient content of effluent losses from ensiled high moisture grass. Canadian Journal of Plant Science, 61(2), 307-312.

Fransen, S. C., & Strubi, F. J. (1998). Relationships among absorbents on the reduction of grass silage effluent and silage quality. Journal of dairy science, 81(10), 2633-2644.

Gebrehanna, M. M., Gordon, R. J., Madani, A., VanderZaag, A. C., & Wood, J. D. (2014). Silage effluent management: a review. Journal of environmental management, 143, 113-122.

Graves, R. E., & Vanderstappen, P. J. (1993).Environmental problems with silage effluent. Silage Production from Seed to Animal (NRAES-67).

Northeast Regional Agricultural Engineering Service, Ithaca, NY. Haigh, P. M. (1998). Incorporation of straw with grass at ensilage. Journal of agricultural engineering research, 70(4), 383-388.

Henderson, N. (1993).Silage additives. Animal Feed Science and Technology, 45(1), 35-56.

Jones, R., & Jones, D. I. H. (1996). The effect of in-silo effluent absorbents on effluent production and silage quality. Journal of Agricultural Engineering Research, 64(3), 173-186.

McDonald, P. (1981).The biochemistry of silage.

John Wiley & Sons, Ltd.. Mohammadzadeh, H., Khorvash, M., Ghorbani, G. R., & Yang, W. Z. (2011).Effects of a dual-purpose bacterial inoculant on the fermentation characteristics of high-moisture maize silage and dairy cattle performance. South African Journal of Animal Science, 41(4), 368-376.

MOORE, C. A., & Kennedy, S. J. (1994). The effect of sugar beet pulp‐based silage additives on effluent production, fermentation, in‐silo losses, silage intake and animal performance. Grass and Forage Science, 49(1), 54-64.

Moseley, G., & Ramanathan, V. (1989).The effect of dry feed additives on the nutritive value of silage. Grass and Forage Science, 44(4), 391-397.

Murdoch, J. C., Balch, D. A., Foot, A. S., & Rowland, S. J. (1955).The ensiling of lucerne with addition of formic and glycollic acids, molasses and barley meal, and with wilting. Grass and Forage Science, 10(2), 139-150.

Norgaard-Pedersen, E. J., Moller, E., & Skovberg, E. G. (1968).Experiments with addition of formic acid in the ensiling of fresh and prewilted pasture crops. Tidsskrift for Planteavl, 72, 356-366.

O'Kiely, P. (1992).The effects of ensiling sugarbeet pulp with grass on silage composition, effluent production and animal performance. Irish Journal of Agricultural and Food Research, 115-128.

Oladosu, Y., Rafii, M. Y., Abdullah, N., Magaji, U., Hussin, G., Ramli, A., & Miah, G. (2016).Fermentation quality and additives: a case of rice straw silage. BioMed research international, 2016.

Rydin, C. (1960).Studies on fermentation processes in silage. Archiv für Mikrobiologie, 38(2), 156-170.

Salo, M. L., & Sormunen, R. (1974). Sugar beet tops and beet top silage. Losses during ensilage and binding of effluent. J. Sci. Agric. Soc. Finl., 46, 97-102.

Woolford, M. K., Wilkinson, J. M., & Cook, J. E. (1983). nvestigations on the effect of sodium bentonite and other moisture absorbents on the production of effluent from grass silage. Animal feed science and technology, 8(2), 107-118.

Yitbarek, M. B., & Tamir, B. (2014). Silage additives. Open Journal of Applied Sciences, 4(05), 258.