يکشنبه 2 دی 1403
آخرین به‌روزرسانی : شنبه 28 مهر 1403
گاوآهن برگردان

آشنایی با گاوآهن برگردان دار و گاوآهن بشقابي

گاوآهن هایی هستند که ضمن شکافتن زمین و نفوذ در عمقی از آن، خاک کنده شده را برمی گردانند گاوآهن های برگردان دار و بشقابی نمونه هایی از این گاوآهن ها هستند.

گاوآهن برگردان دار متداول ترين نوع گاوآهن در ايران مي باشد و از آنجا كه داراي خاك برگردان مي باشد به گاوآهن برگردان دار معروف شده است، عامل خاكورز در اين گاوآهن اصطلاحا خيش ناميده مي شود. مجموعه خيش از تيغه(سوك)، صفحه برگردان، پيشاني، كفش، پاشنه و تنه تشكيل شده است. اصول کار این گاوآهن به این صورت است که تيغه موجب مكش و نفوذ خيش در داخل خاك شده و خاك شيار شخم را به صورت افقي بريده و آن را به سمت صفحه برگردان هدايت مي كند و خاك بريده شده با تيغه، به وسيله صفحه برگردان، برگردانده مي شود.

اجزای خیش گاوآهن برگردان دار

قسمت جلويي صفحه برگردان را پيشاني مي گويند. پيشاني در برش عمودي خاك تأثير دارد. در قسمت پايين تنه خيش يك قطعه فلزي تخت و بلندي به نام كفش متصل مي شود كه وظيفه حفظ تعادل گاوآهن در برابر نيروهاي جانبي كه از طرف خاك لاية‍ شخم به گاوآهن وارد مي شود را دارد. در قسمت انتهايي كفش آخرين خيش قطعه اي به نام پاشنه نصب شده است به طوري كه عامل خاكورز به وسيله آن روي خاك مي لغزد و نقطة اتكايي براي آن محسوب مي شود. مجموعه تيغه، صفحه خاك برگردان، كفش و پاشنه به وسيله پيچ و مهره هاي مخصوص به تنه متصل مي گردند. تنه به ساق و ساق به شاسي گاوآهن وصل مي شود.

به منظور جلوگيري از آسيب رسيدن به خيش و گاوآهن در اثر برخورد با موانع سخت، اتصال خيش به شاسي به وسيله سيستم هاي ايمني گوناگوني انجام مي گيرد. متداول ترين نوع اين سيستم ها، پين برشي مي باشد. اين پين ضمن اتصال خيش به شاسي در اثر برخورد با موانع بريده شده و سبب مي شود خيش به بالا حركت كند.

پین و پيچ برشی در گاوآهن برگردان دار

گاوآهن بشقابي

اين گاوآهن ها از صفحات بشقابي شكل مقعر تشكيل شده است كه هر يك داراي محور مستقل هستند گاوآهن بشقابي ضمن حركت به جلو و گردش بشقاب ها (در اثر تماس با زمين) به كمك وزن خود در خاك نفوذ مي كند و سطح خاك را تا عمق معيني برش داده، جابجا نموده و تا حدي برگردان مي كنند. حداکثر عمق شخم در گاوآهن بشقابی، کیسوم قطر بشقاب های آن است.

گاوآهن بشقابی

بشقاب ها روی شاسی به گونه ای نصب شده اند که دارای دو زاویه تمایل عمودی(زاویه نفوذ) و زاویه تمایل جانبی(زاويه بشقاب يا زاويه افقي) می باشند. با تغییر این زوایا می توان عمق شخم، ميزان نفوذ و سرعت گردش بشقاب را تنظیم كرد.

زوایای بشقاب در گاوآهن بشقابی

گاوآهن هاي بشقابي در مقايسه با گاوآهن هاي برگردان دار فاقد كفش و پاشنه اند؛ در عوض داراي چرخ عقب مي باشند كه ضمن تثبيت عمق شخم، نيروهاي جانبي وارد شده به بشقاب ها را خنثي مي كند. علاوه بر آن در شرايطي كه خاك سفت و سخت است و نفوذ با اشكال انجام مي شود، مي توان با اضافه كردن وزنه به چرخ عقب مشكل را مرتفع نمود.

در ادامه می توانید تصاویر  دستگاه های اجرای شخم و خاکورزی مشاهده نمایید:

شرکت جاوید کشت لیزری، بازرگانی ماشین آلات کشاورزی مردانی