مرحله رویش در دوره‌ای از رشد گیاهی کلزا است که تا اواخر زمستان ادامه می‌یابد. در طول این مرحله، گیاه قادر خواهد بود با رعایت تاریخ کشت مناسب تعداد ۶ تا ۸ برگ را ایجاد کرده و ریشه‌های کلزا به عمق ۱۵ سانتیمتری در خاک نفوذ نماید. ضخامت طوقه گیاه که محل ذخیره‌سازی ترکیبات فتوسنتزی و مواد غذایی است، در این شرایط به ۸ میلیمتر می‌رسد.
لیست مطالب این بخش:
- مرحله روزت در دوره رشد گیاه کلزا چیست؟
- عوارض مهم در مرحله روزت کلزا چیست؟
- به ساقه رفتن کلزا چیست؟
- مرحله غنچه دهی کلزا چیست؟
- عوارض مهم در مرحله به ساقه رفتن کلزا چیست؟
در ادامه مطالب فوق بررسی می شود.
مرحله روزت در دوره رشد گیاه کلزا چیست؟
مرحله رویش در دوره‌ای از رشد گیاهی کلزا است که تا اواخر زمستان ادامه می‌یابد. در طول این مرحله، گیاه قادر خواهد بود با رعایت تاریخ کشت مناسب تعداد ۶ تا ۸ برگ را ایجاد کرده و ریشه‌های کلزا به عمق ۱۵ سانتیمتری در خاک نفوذ نماید. ضخامت طوقه گیاه که محل ذخیره‌سازی ترکیبات فتوسنتزی و مواد غذایی است، در این شرایط به ۸ میلیمتر می‌رسد.
در صورت تأمین رشد کافی برای گیاه و رویش کامل، بوته کلزا قادر خواهد بود بدون پوشش برف تا ۱۸ درجه سانتیگراد را تحمل نماید. با گرم شدن هوا در اواخر زمستان، بوته کلزا با استفاده از انرژی اولیه و مواد ذخیره شده در طوقه برگهای جوان مرکزی گیاه، به رنگ سبز روشن تبدیل شده و با طول شدن ساقه گیاه، وارد مرحله ساقه‌رفتن می‌شود.
کلزا در مرحله روزت
عوارض مهم در مرحله روزت کلزا چیست؟
| عارضه | علت | ملاحظات |
|---|---|---|
| قرمز شدن برگها | - بارندگی شدید و آبشویی - زیر خاک کردن کاه و کلش بدون مصرف کود ازت - غرقاب شدن و فشار در محیط ریشه | - تغذیه نامناسب به ویژه ازت و ضرورت مصرف به موقع کود ازت - سرما بر شدت این پدیده را افزایش می‌دهد. |
| سفید رنگ شدن بوته جوانه مرکزی و مرگ گیاه | - یخ‌زدگی | - تراکم زیاد بوته در واحد سطح کشت - تاخیری و عدم تکمیل رشد در مرحله رویش |
| برگها تیره رنگ شده و از لایه برگ خشک می‌شوند | - عدم بارندگی در طول زمستان - خشکی خاک | - در این شرایط، خسارت سرما تشدید می‌شود. - در صورت لزوم، انجام آبیاری در ساعات گرم روز در طی زمستان |
با تغییر دمای محیط و گرم شدن تدریجی هوا در اواخر زمستان، رشد مجدد کلزا آغاز می‌شود و گیاه با تولید ساقه از مرحله روزت خارج می‌شود. ساقه اصلی کلزا تولید گل و شاخه‌های گل دهنده می‌نماید که طول ساقه و قدرت شاخه دهی آن بستگی زیادی به تاریخ کشت، میزان رشد پاییزه، تعداد برگهای مرحله روزت و رعایت زمان مبارزه با آفت شته و همچنین مصرف کود سرک دارد. اقدامات ضروری در این مرحله به شرح زیر می‌باشد:
(الف) مصرف کود ازته سرک:
- میزان کود سرک در این مرحله، که زمان مصرف آن در مناطق گرمسیر در اواخر بهمن و در مناطق سرد در اواخر اسفند ماه است، به میزان ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار کود اوره می‌باشد.
- رعایت زمان دقیق مصرف کود سرک که همزمان با مراحل اولیه به ساقه رفتن کلزا است، نقش مهمی در رشد و عملکرد کلزا دارد.
(ب) آبیاری پس از پخش کود سرک:
- بایستی در اسرع وقت پس از پخش کود سرک، نسبت به آبیاری مزرعه اقدام نمود تا کود ازته مصرفی در طی به ساقه رفتن در اختیار گیاه قرار گرفته و توان رشد و باروری گیاه افزایش یابد.
پس از به ساقه رفتن کلزا و ظهور غنچه ها، مرحله غنچه دهی آغاز می‌شود. اقدامات ضروری در این مرحله به شرح زیر می‌باشد:
الف) مصرف کود از ته سرک دوم:
- در مرحله اوج غنچه دهی و قبل از باز شدن گلها، مصرف کود از ته سرک دوم به میزان ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار کود سرک اوره در این زمان به منظور حفظ و توسعه سطح برگ و شاخه‌بندی صورت می‌گیرد.
- عدم مصرف کود سرک در این زمان موجب کوتاه شدن دوره گلدهی و همچنین عدم تشکیل غلاف در قسمت بالای گل آذین می‌شود.
ب) آبیاری چهارمین مرحله:
- آبیاری بلافاصله پس از مصرف کود سرک انجام می‌شود تا کود از ته مصرفی در دسترس گیاه در طی مرحله گلدهی قرار گیرد.
پ) کود مایع:
- با توجه به لزوم کاربرد ریز مغذی‌ها و تأمین نیاز غذایی گیاه، در مرحله غنچه دهی نسبت به مصرف کود مایع به میزان توصیه شده بر روی برچسب ظرف کود مایع، اقدام گردد.
ج) مبارزه با شته:
- با مشورت کارشناسان و انتخاب سم مناسب، در اوایل بهار و با ظهور غنچه ها نسبت به سم‌پاشی مزرعه و مبارزه با شته اقدام نمایید.
- در صورت عدم مانعی از اختلاط حشره‌کش با کود مایع، می‌توان به منظور کاهش هزینه تولید، مبارزه با شته و مصرف کود مایع را همزمان با هم انجام داد.
عوارض مهم در مرحله به ساقه رفتن کلزا چیست؟
| عارضه | علت | ملاحظات |
| قرمز شدن برگها در اوایل بهار | تغذیه نامناسب اصولاً ازت در خاک، خاکورزی نا مطلوب و عدم توسعه ریشه غرقاب شدن و فشار محیط ریشه: کود سرک بهاره دیر مصرف شده است. زرد شدن پهنک برگ، رگبرگهاسبز باقی می مانند | کمبود مواد غذایی، عدم توسعه ریشه، بارندگی زیاد، سرمای ناگهانی در بهار: کود مایع و ترکیبات گوگردی در بهار مصرف شود |
| کوتولگی بونه | کمبود فسفر ، خسارت شته و یا تراکم بالای علفهای هرز | محلول پاشی کود مایع و بررسی وضعیت شته در مزرعه |
| خمیدگی و تغییر شکل ساقه | آلودگی سمپاش به بقایای علفکش های هورمونی، باد بردگی علفکش هورمونی از مزارع غلات مجاور | |
| شکاف طولی روی ساقه | سرمازدگی ، رشد خیلی سریع در بهار |
