چهارشنبه 30 آبان 1403
آخرین به‌روزرسانی : شنبه 28 مهر 1403
گیاه خارشتر علوفه ای Alhagi maurorum چیست؟

گیاه خارشتر علوفه ای Alhagi maurorum چیست؟

گیاه خارشتر با نام علمی Alhagi maurorum یک گیاه خوراکی و دارویی است که در مناطق گرم و خشک آسیا و شمال آفریقا یافت می‌شود. این گیاه اغلب به نام‌های دیگری همچون "کنجدی خوزستانی" یا "کنجدی خاورمیانه‌ای" نیز شناخته می‌شود. خصوصیات بارز گیاه خارشتر عبارتند از: دارای شاخه‌های خاردار و گل‌های کوچک قرمز یا صورتی. این گیاه معمولاً در مناطقی با شرایط خشک، آبیاری ناکافی و خاک‌های نمی‌رونده یافت می‌شود. گیاه خارشتر در طب سنتی برخی کشورها، به خصوص در برخی از مناطق آسیا، برای درمان برخی از مشکلات سلامت مورد استفاده قرار می‌گیرد. ادعا شده است که بخش‌هایی از این گیاه، از جمله ریشه و برگ‌ها، ممکن است دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی باشند. همچنین، برخی از مردم از آن به عنوان یک منبع غذایی نیز استفاده می‌کنند.

لیست مطالب این بخش:

در ادامه مطالب فوق بررسی خواهند شد.

برای دریافت اطلاعات در مورد دستگاه بسته بندی علوفه و دستگاه سیلاژ علوفه، قیمت خرید دستگاه بسته بندی علوفه و مشاوره خرید کافی است با مدیر فروش شرکت جناب آقای مهندس مردانی با شماره همراه 09121537060 تماس بگیرید و یا از طریق پیام رسان ایتا و واتساپ به ایشان پیام ارسال نمایید.

کلمات کلیدی: قیمت دستگاه سیلاژ علوفه,قیمت دستگاه بسته بندی علوفه,فروش دستگاه سیلاژ علوفه,فروش دستگاه بسته بندی علوفه,خرید دستگاه سیلاژ علوفه,خرید دستگاه بسته بندی علوفه,دستگاه بسته بندی علوفه,دستگاه سیلاژ علوفه,دستگاه سیلاژ ذرت علوفه ای,دستگاه سیلاژ تفاله مالت,دستگاه سیلاژ ذرت,دستگاه بسته بندی ذرت علوفه ای,قیمت دستگاه سیلاژ ذرت علوفه ای,قیمت دستگاه سیلاژ,فروش دستگاه سیلاژ,دستگاه سیلاژ تفاله چغندرقند,دستگاه بسته بندی تفاله چغندرقند ,دستگاه سیلاژ یونجه,قیمت دستگاه سیلاژ یونجه,فروش دستگاه سیلاژ یونجه,قیمت دستگاه سیلاژ مالت علوفه ای,خرید دستگاه سیلاژ یونجه

گیاه خارشتر چیست و چند گونه دارد؟

گیاه خارشتر با دهانزده گونه در جهان وجود دارد، اما دو گونه آن در ایران شایع است. نام علمی این گیاه Alhagi maurorum است و به صورت بومی در کشورمان گسترش یافته است. این گیاه به شکل بوته یا درختچه‌های کوچک دائمی با خارها متعدد شناخته می‌شود. شاخه‌های فراوان و سبز، برگ‌های ریز، و گل‌های شبیه به دیگر گیاهان خانواده بقولات را داراست.

در زمان گلدهی ابتدایی، خارشتر دارای بالاترین کمیت و کیفیت است و برای بسیاری از حیوانات نشخوارکننده منبع خوب تغذیه محسوب می‌شود. این گیاه از زمان‌های باستان به عنوان گیاه دارویی ترنجبین، عرق خارشتر، علوفه شتر، و علوفه دام‌های سبک مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین به عنوان یکی از علف‌های هرز مهم در مزارع، باغات، دیمزارها، مناطق مسکونی، فرودگاه‌ها، و جاده‌ها، به ویژه در مناطق گرم و خشک توجه ویژه دارد.

خارشتر بومی نواحی مدیترانه و غرب آسیا است و در ایران، از سطح دریا تا ارتفاع ۴۰۰۰ متری یافت می‌شود. این گیاه در مناطق گرم و خشک، به ویژه در حاشیه کویرهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد، و اصفهان پراکنده است. انتشار این گیاه از طریق تولید بذر و رشد از ریزوم صورت می‌گیرد. بذور در دمای خاک نزدیک به ۲۰ درجه سانتیگراد در اوایل بهار، در صورت حضور رطوبت جوانه می‌زنند و به رشد خوب گیاهچه‌ها کمک می‌کنند.

آیا گیاه خارشتر گیاهی علوفه ای و مناسب برای تغذیه دام است؟

گیاه خارشتر به عنوان یک گیاه علوفه‌ای مورد استفاده در تغذیه دام قرار می‌گیرد. این گیاه به دلیل خصوصیات خود از جمله سبزیجات برگ‌دار، شاخه‌های فراوان، و گل‌دهی پربار، برای دام‌ها به عنوان یک منبع تغذیه مهم و خوب محسوب می‌شود.

خارشتر برای دام‌های سبک مانند گاوها، شترها و گوسفندها مناسب است و اغلب به عنوان یک جزء از رژیم غذایی آنان در مناطق خشک و گرم به کار می‌رود. این گیاه به دلیل مقاومت به شرایط خشکی و خاک‌های نمی‌رونده، در مناطقی که به منابع آبی محدود دسترسی دارند، بسیار مورد توجه قرار می‌گیرد.

همچنین، خارشتر به عنوان یک گیاه هرز‌کش مهم نیز در کنترل علف‌های هرز در مزارع و دیگر نقاط کشاورزی استفاده می‌شود.

تحقیقات انجام شده در برخی نقاط جهان، از جمله چین و استرالیا، نشان می‌دهد که گیاه خارشتر از لحاظ تولید علوفه با استعداد مطلوبی برخوردار است. این گیاه با مصرف آب کم و تحمل بالا به شوری، توانایی تولید علوفه با کیفیت و خالی از محدودکننده‌های مواد را برای دام دارد. یک نکته مهم این است که خارشتر یکی از گیاهان مرتعی ایران است که از زمان‌های گذشته به عنوان تغذیه دام به کار رفته و در فصل گلدهی، دامداران از آن به عنوان منبع غذایی مطمئن برای دام‌های سبک و حتی سنگین استفاده می‌کردند. در مناطقی مانند خراسان جنوبی، کرمان، یزد، و مناطق کویری استان اصفهان، استفاده از علوفه این گیاه به عنوان یک پروتئین مرسوم محسوب می‌شود.

ارزش غذایی گیاه خارشتر برای تغذیه خوراک دام چقدراست؟

ارزش غذایی گیاه خارشتر برای تغذیه دام متناسب با شرایط رشد، مرحله رشد گیاه، و نحوه مدیریت مزرعه متغیر است. اما در کل، خارشتر به عنوان یک منبع تغذیه مهم برای دام‌ها، به ویژه در مناطق خشک و کم‌آب، مطرح است.

خصوصیات ارزش غذایی خارشتر عبارتند از:

  1. پروتئین: خارشتر دارای مقدار قابل توجهی پروتئین است که می‌تواند به عنوان یک منبع پروتئین مهم برای دام‌ها عمل کند.

  2. فیبر: حضور فیبر در خارشتر، می‌تواند به بهبود گوارش دام‌ها کمک کند.

  3. عناصر معدنی: گیاه خارشتر حاوی عناصر معدنی مانند کلسیم، فسفر، پتاسیم و مس است که برای سلامتی دام‌ها ضروری هستند.

  4. ویتامین‌ها: حضور ویتامین‌های مختلف، از جمله ویتامین C، نیازهای تغذیه‌ای دام‌ها را تأمین می‌کند.

مهم است که این ارزش‌ها با تغییرات فصلی، مرحله رشد گیاه، و شرایط محیطی تغییر کند. در هر صورت، خارشتر به عنوان یک منبع غذایی ارزشمند برای دام‌ها، به ویژه در مناطقی با محدودیت منابع آبی، معتبر می‌باشد.

آزمایشات انجام شده به صورت جهانی و در ایران نشان می‌دهد که ارزش غذایی گیاه خارشتر به عنوان خوراک دام، قابل مقایسه با علوفه کیفیت متوسط یونجه است و حتی ممکن است بر آن باشد. تحلیل‌های شیمیایی و اطلاعات مرتبط با مواد مغذی گیاه در مراحل مختلف رشد نشان می‌دهد که این گیاه دارای میزان قابل توجهی پروتئین است و حتی میزان فسفر آن بیشتر از یونجه است. همچنین، درصد ماده آلی و الیاف خام آن نیز با یونجه مشابه است. اطلاعات به دست آمده نشان می‌دهد که خارشتر دارای قابلیت هضم قابل توجهی نیز می‌باشد.

مقادیر پروتئین خام، چربی خام، الیاف خام، و خاکستر خام در علوفه خارشتر در زمان بذردهی به ترتیب 8.28، 9.2، 8.7، و 9.9 درصد در ماده خشک است. اما در مرحله گلدهی، میزان پروتئین خام به درصد کاهش یافته است. علاوه بر این، خاصیت سیلو شدن علوفه خارشتر وجود دارد و اسیدیته سیلاژ خارشتر 4.6 و میزان ماده خشک و پروتئین خام به ترتیب 47.2 و 25.7 درصد است.

ارزش غذایی گیاه خارشتر با گذر زمان کاهش می‌یابد؛ مقدار کربوهیدرات‌های محلول در آن کمتر شده و ارزش نسبی آن در فصل بهار نسبت به تابستان افزایش می‌یابد. این ارزش نسبی از 1.46 درصد در فروردین به 3.43 درصد در اردیبهشت افزایش می‌یابد. همچنین، در تیرماه 39 درصد و با روند کاهشی تا شهریور به 3.36 درصد می‌رسد.

در یک مطالعه که گیاه خارشتر خشک به عنوان جایگزین یونجه و کاه گندم در تغذیه بزهای نر و ماده استفاده شد، تأثیر نامطلوبی بر مصرف غذا، افزایش وزن روزانه، و ضریب تبدیل غذایی در هر دو جنس مشاهده نشد.

در یک تحقیق دیگر که گیاه خارشتر جایگزین یونجه و کاه گندم در جیره میش‌ها شد، مصرف ماده خشک و انرژی خام روزانه در میش‌ها تغییر نکرد. اما، وزن پس از زایمان و وزن بره‌ها نیز تغییری نکرد. در بزها، مصرف ماده خشک و انرژی خام با افزایش سطح خارشتر، کاهش یافت که منجر به کاهش وزن بزغاله‌ها شد.

در یک تحقیق دیگر، علف خشک خارشتر به جای کاه گندم و یونجه در جیره میش‌های آبستن و شیرده استفاده شد. این تغییر منجر به افزایش میزان تولید شیر روزانه گردید، اگرچه میزان چربی، پروتئین، و مواد جامد شیر کاهش یافت. همچنین، افزایش وزن روزانه بره‌های متولد شده از مادران تغذیه شده با علف خارشتر کمتر بود. استفاده از علف خارشتر هزینه خوراک را کاهش داد. به نظر می‌رسد که علف خارشتر می‌تواند احتیاجات نگهداری، آبستنی، و شیردهی گوسفند را تأمین کند. هنگام تغذیه گوسفندان با علف خارشتر، گوسفندان این گیاه خشک و خرد شده را نسبت به علف تازه یا سیلاژ خارشتر بهتر و راحتتر مصرف کردند. همچنین نشان داده شد که علف خشک خارشتر، ماندگاری طولانی‌تری نسبت به سیلاژ آن دارد و می‌تواند در جیره زمستانی دام مورد استفاده قرار گیرد.

چه ویژگی هایی برای رشد گیاه خارشتر نیاز است؟

خارشتر در طول تمام دوره رشد نیازمند شرایط هوایی آفتابی، گرم، و خشک با دماهای مطلوب 20 تا 35 درجه سانتیگراد می‌باشد. کشت و رشد این گیاه بر اساس توزیع طبیعی آن، در بیشتر نقاط با اقلیم گرم و خشک، حتی در مناطق مرطوب و شور ساحلی مانند سواحل دریای خزر در شهرستان گنبد، امکان‌پذیر است. رشد طبیعی خارشتر در مراحل گرم و خشک، حتی در دماهای حدود 40 درجه سانتیگراد یا بالاتر نیز مشاهده شده است. در مناطقی که زمستان‌های سرد دارند، رشد خارشتر به مدت چند ماه کند شده و متوقف می‌شود.

خارشتر به دلیل ضخامت پوسته بذر، دارای خواب فیزیکی است که با ایجاد خراش در پوسته یا شستشو با اسید سولفوریک، این خواب شکسته شده و جوانه‌زنی بذر فراهم می‌شود. بر اساس تحقیقات انجام شده، قرار دادن بذور در اسید سولفوریک 96 درصد به مدت 20 تا 25 دقیقه منجر به شکستن خواب بذر می‌شود و سپس بذور به شستشوی آن زده می‌شوند. خراش دادن به پوسته بذر و قرار دادن بذور در آب به دمای نزدیک به 100 درجه به مدت 3 تا 4 دقیقه، تا حدود 60 درصد از بذور را به جوانه‌زنی انگیزانده است. بر اساس نتایج پژوهش‌ها، استفاده از اسید سولفوریک یا روش خراش دادن پوسته بذر، به عنوان روش‌های موثرتر برای ایجاد شکست خواب بذر توصیه می‌شود.

بهترین زمان برای برداشت گیاه خارشتر چیست؟

زمان برداشت گیاه خارشتر ممکن است بسته به هدف و استفاده مورد نظر متغیر باشد. در کل، زمان برداشت می‌تواند تأثیر مهمی بر کیفیت و مقدار مواد مغذی داشته باشد. در زیر، مواردی که ممکن است در زمان برداشت مهم باشند آورده شده‌اند:

  1. گلدهی:

    • برای به دست آوردن بهترین کیفیت، زمان برداشت خارشتر بهتر است در مرحله گلدهی باشد. در این زمان، غلظت مواد مغذی بیشتر و کیفیت علوفه بهتر است.
  2. مرحله رشد:

    • بر حسب استفاده مورد نظر، مرحله رشد گیاه نیز تأثیرگذار است. برای علوفه‌خوارها، ممکن است بهترین زمان در مرحله جوانه‌زنی یا قبل از گلدهی باشد.
  3. شرایط هوا و دما:

    • برداشت در زمان‌های خشک و آفتابی می‌تواند کیفیت علوفه را افزایش دهد. از طرف دیگر، اگر هوا خیلی گرم شود، ممکن است کیفیت علوفه کاهش یابد.
  4. سیاق مصرف:

    • اگر گیاه به عنوان علوفه خوراک دام استفاده شود، ممکن است زمان برداشت به محدودیت‌های فردی نیز وابسته باشد. برای دام‌های سبک، ممکن است زمان برداشت در مرحله جوانه‌زنی بهتر باشد.

به طور کلی، مشاهده و نظارت بر مراحل رشد گیاه، شرایط هوا و دما، و هدف نهایی استفاده از گیاه می‌تواند بهترین زمان برداشت را مشخص کند.

بهترین زمان برای برداشت این علوفه در جلب بالاترین کیفیت، معمولاً در اواسط مرحله گلدهی یا زمانی که حدود 50 درصد از گیاه گلدهی کرده است، می‌باشد. در این زمان، محتوای پروتئینی در حدود 11 تا 12 درصد و ماده خشک حدود 35 درصد است. پس از برداشت، این محصول علوفه به دلیل دانش بومی، خرد شده و به عنوان علوفه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علوفه خارشتر برای چه دام و پرندگانی مناسب است؟

این علوفه می‌تواند به پلت تبدیل شده و برای تعلیف نشخوار کنندگان، شتر مرغ، و حتی مرغ‌های تخم‌گذار بسیار مناسب باشد. در مناطق کویری، ممکن است این علوفه به صورت مستقیم برای گله‌های شتر و بز قابل استفاده باشد.

علوفه خارشتر به عنوان یک منبع تغذیه مفید برای چندین نوع دام و پرنده مطرح است. این علوفه برای دام‌های سبک و سنگین و همچنین برخی از پرندگان نیز مناسب است. در زیر، مواردی که علوفه خارشتر برای آنها مناسب می‌باشد آورده شده است:

  1. گاوها:

    • علوفه خارشتر برای گاوها به عنوان یک منبع عالی از پروتئین و مواد مغذی قابل استفاده است. این گیاه به خصوص در مناطق خشک و کم‌آب مناسب است.
  2. شترها:

    • شترها نیز می‌توانند از علوفه خارشتر به عنوان یک جزء از رژیم غذایی خود استفاده کنند. این گیاه به دلیل مقاومت به شرایط خشک و حاشیه کویر مناسب است.
  3. گوسفندها و گوساله‌ها:

    • علوفه خارشتر برای گوسفندها و گوساله‌ها نیز به عنوان یک منبع تغذیه مهم مطرح است.
  4. پرندگان تخم‌گذار:

    • برخی از پرندگان تخم‌گذار نیز می‌توانند از علوفه خارشتر بهره‌مند شوند. این گیاه به دلیل ویژگی‌های تغذیه‌ای خود به پرندگان می‌تواند مناسب باشد.
  5. شتر مرغ:

    • علوفه خارشتر برای شتر مرغ نیز می‌تواند یک منبع تغذیه مهم باشد.

مهم است که در هر مورد، مقدار و نحوه مصرف علوفه خارشتر به دقت مورد بررسی قرار گیرد تا اطمینان حاصل شود که تغذیه دام یا پرنده به نحو احسن انجام می‌شود.

کاربرد علوفه خارشتر در تغذیه دام چیست؟

علوفه خارشتر در شکل خشک و خرد شده یا به صورت سیلاژ می‌تواند به عنوان جزء مهمی در تغذیه نشخوارکنندگان، به ویژه بز و گوسفند، مورد استفاده قرار گیرد. در تغذیه گوسفند، خارشتر خشک و خرد شده، نه تنها پذیرش بهتری نسبت به سیلاژ دارد بلکه ماندگاری طولانی‌تری نیز داراست.

برای تهیه سیلاژ خارشتر، می‌توان آن را به قطعات 1 تا 2 سانتی‌متری خرد کرده و با افزودن 5 تا 10 درصد ملاس یا خرمای ضایعاتی به مقدار ماده خشک، به مدت 70 تا 90 روز سیلو نمود.

استفاده از سیلاژ خارشتر می‌تواند به عنوان یک منبع خوراک با کیفیت بالا در زمان‌هایی که کمبود علوفه حاکم است، برای تغذیه گوسفند و سایر دام‌ها مفید باشد.

علوفه خارشتر خشک و خرد شده می‌تواند به صورت کامل جایگزین قسمت علوفه‌ای جیره در جیره نگهداری گوسفند و بز شود، تا میزان 100 درصد.

برای دریافت اطلاعات در مورد دستگاه بسته بندی علوفه و دستگاه سیلاژ علوفه، قیمت خرید دستگاه بسته بندی علوفه و مشاوره خرید کافی است با مدیر فروش شرکت جناب آقای مهندس مردانی با شماره همراه 09121537060 تماس بگیرید و یا از طریق پیام رسان ایتا و واتساپ به ایشان پیام ارسال نمایید.

کلمات کلیدی: قیمت دستگاه سیلاژ علوفه,قیمت دستگاه بسته بندی علوفه,فروش دستگاه سیلاژ علوفه,فروش دستگاه بسته بندی علوفه,خرید دستگاه سیلاژ علوفه,خرید دستگاه بسته بندی علوفه,دستگاه بسته بندی علوفه,دستگاه سیلاژ علوفه,دستگاه سیلاژ ذرت علوفه ای,دستگاه سیلاژ تفاله مالت,دستگاه سیلاژ ذرت,دستگاه بسته بندی ذرت علوفه ای,قیمت دستگاه سیلاژ ذرت علوفه ای,قیمت دستگاه سیلاژ,فروش دستگاه سیلاژ,دستگاه سیلاژ تفاله چغندرقند,دستگاه بسته بندی تفاله چغندرقند ,دستگاه سیلاژ یونجه,قیمت دستگاه سیلاژ یونجه,فروش دستگاه سیلاژ یونجه,قیمت دستگاه سیلاژ مالت علوفه ای,خرید دستگاه سیلاژ یونجه