گیاه ذرت در مناطق گرمسیری یا معتدل با تابش نوری کافی بهترین عملکرد را دارد. نوع خاک مناسب برای کاشت ذرت خاک نرم و نسبتاً حاصلخیز با زهکشی مناسب می‌باشد. 

لیست مطالب این بخش:

• الگوی کاشت گیاه ذرت چگونه است؟
• فاصله ردیف کاشت ذرت چگونه است؟
• جوانب مثبت فاصله ردیف باریک در کشت ذرت چیست؟
• معایب فاصله ردیف باریک کاشت ذرت چیست؟
• کشت دو ردیفه ذرت چگونه است؟
• انتخاب رقم مناسب برای فاصله ردیف کشت ذرت چگونه است؟

در ادامه سوالات فوق پاسخ داده خواهند شد.

الگوی کاشت گیاه ذرت چگونه است؟

گیاه ذرت در مناطق گرمسیری یا معتدل با تابش نوری کافی بهترین عملکرد را دارد. نوع خاک مناسب برای کاشت ذرت خاک نرم و نسبتاً حاصلخیز با زهکشی مناسب می‌باشد. 

کاشت ذرت به‌صورت مستقیم یا فضایی و به کمک مکانیزم‌های کاشت بذر انجام می‌شود. فاصله بین ردیف‌ها و بین گیاهان باید به‌گونه‌ای باشد که بتوان به راحتی از دسترسی به گیاهان برای انجام عملیات پرورشی از جمله آبیاری، علف‌کشی و مصرف کودها استفاده نمود.

در فرآیند کاشت باید به عمق کاشت و آبیاری مناسب توجه ویژه‌ای شود. مصرف کودها و سموم دامی نیز باید طبق روش‌های استاندارد و در زمان‌های مناسب صورت گیرد. 

همچنین باید با توجه به نیازهای گیاه، زمان مناسب برداشت ذرت را در نظر گرفت و اقدام به برداشت گزینش‌یافته و به روش صحیح نمود.

به طورکلی الگوی کاشت گیاه ذرت به موارد فوق متکی است و نیاز به دقت و توجه ویژه دارد که در صورت رعایت صورت گرفته و عمل بهینه‌ریزانه انجام شود.

فاصله ردیف کاشت ذرت چگونه است؟

در گذشته، فاصله بین ردیف‌های کاشت ذرت براساس نیازهای حیوانات برای گذر ابزارهای زراعی مانند گاوآهن تعیین می‌شد. اما از دهه 1960، کشت در ردیف‌های باریکتر با فاصله 75 سانتیمتری به جای 100 سانتیمتری آغاز شد؛ زیرا تحقیقات نشان داد که این الگو باعث افزایش عملکرد پتانسیل ذرت می‌شود.

با توجه به افزایش جمعیت جهانی، تحقیقات برای مقایسه مزایا و معایب ردیف‌های باریکتر ادامه دارد. فاصله مناسب بین ردیف‌ها و رعایت الگوی کشت، به گیاهان اجازه می‌دهد تا مواد مغذی را بهبود بخشیده و رقابت بین گونه‌های مختلف را به حداقل برساند.

از آنجا که عملکرد محصول متأثر از شرایط محیطی است، بهتر است کشاورزان سیستم‌های جدید را در مزرعه خود آزمایش کنند تا تأثیر آن را بهبود بخشند.

عرض ردیف‌های کشت در ذرت در طول زمان کاهش یافته است. اغلب کشاورزان از عرض 75 سانتیمتر استفاده می‌کنند، اما در بعضی مناطق از عرض 40 یا 50 سانتیمتری نیز استفاده می‌شود. مزایای استفاده از ردیف‌های باریکتر شامل استفاده یکسان ابزارهای کاشت، کاهش رقابت علف‌های هرز و افزایش نورگیری و جذب مواد مغذی توسط گیاهان است.

با افزایش جمعیت گیاهی کشت شده هر سال (1000 گیاه در هر هکتار در سال)، استفاده از ردیف‌های عریض باعث تمرکز بیشتر گیاهان در یک منطقه می‌شود، در حالی که ردیف‌های باریکتر باعث پراکندگی بهتر آنها می‌شوند.

تحقیقات نشان می‌دهند که در مناطق دارای فصل رشد کوتاه مانند ایالت‌های شمالی کمربند ذرت ایالات متحده، ردیف‌های باریک می‌توانند باعث افزایش 7٪ - 10٪ عملکرد ذرت شوند. این مزیت به دلیل کوتاه بودن فصل رشد و استفاده از ذرت زودرس در این مناطق است. استفاده از ارقام زودرس ذرت و فاصله ردیف کشت باریک، به کاهش رقابت گیاهی، بهینه‌سازی نفوذ نور خورشید و افزایش عملکرد کمک می‌کند.

در ارتباط با کمربند ذرت مرکزی، تحقیقات نشان داده است که فاصله ردیف باریک می‌تواند منجر به افزایش اندکی عملکرد گردد. برای مثال، بر اساس گزارش دانشگاه پوردو، میانگین عملکرد در مقایسه با فاصله ردیف 75 سانتیمتری، با انتخاب فاصله 40 سانتیمتری، 2.7٪ افزایش یافته است. نتایج دیگر نیز نشان می‌دهند که به دلیل استفاده از ردیف‌های باریک، عملکرد تا 5٪ افزایش می‌یابد.

تحقیقات در دیگر مناطق، از جمله دانشگاه ایالتی آیووا، نشان داده است که فاصله ردیف 40 سانتیمتر و 75 سانتیمتر در کشت ذرت، تاثیر معنی‌داری بر عملکرد ذرت نداشته است. با این حال، ضروری است که توجه داشته باشیم که استفاده از فاصله ردیف باریک، منجر به کاهش عملکرد نمی‌شود.

برای بررسی دقیق‌تر اثرات کاهش فاصله ردیف در کشت ذرت، مطالعات مقایسه‌ای بسیاری در ارتباط با انواع فواصل ردیف در کشت تک ردیف و کشت دو ردیفه انجام شده است.

در یک مطالعه، مشخص شد که کشت دو ردیفه با فاصله ردیف دوقلوی 75 سانتیمتری و کشت تک ردیفه با فاصله 90 سانتیمتری، هر دو نسبت به تک ردیفه‌های 40 و 75 سانتیمتری، عملکرد بهتری داشتند.

در یک تحقیق مشابه دیگر در می‌سی‌سی‌پی، مقایسه بین دو رقم تجاری یک ردیفه با فواصل 75 و 100 سانتیمتری با دو ردیفه با فاصله 100 سانتیمتری صورت گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که فاصله 75 سانتیمتری بالاترین پتانسیل عملکرد را داشته است. از طرفی، تحقیقات دیگر نیز نشان داده‌اند که بررسی پاسخ عملکرد یک سیستم تولید ذرت دو ردیفه با فواصل 17 تا 20 سانتیمتر بین دو ردیف دوقلو نسبت به کشت ذرت تک ردیفه با فاصله 75 سانتیمتر تأثیر معنی‌داری بر عملکرد نداشته است. بنابراین، انتخاب رقم ماسب ذرت و جمعیت گیاهی کشت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر عملکرد داشته باشد.

جوانب مثبت فاصله ردیف باریک در کشت ذرت چیست؟

مزایای بالقوه فاصله ردیف باریک (کمتر از 55 سانتیمتر) ممکن است شامل موارد زیر باشد:

الف) فاصله گیاهی متساوی: از نظر تئوری، هرچه فاصله گیاهچه از گیاهچه‌های مجاور مساوی‌تر باشد، در به حداقل رساندن رقابت بین گیاهان برای آب، مواد مغذی و نور کمک می‌کند. این مورد، در صورت وجود یک عامل تنش‌زا در مزرعه، می‌تواند به کنترل بهتر رقابت بین گیاهان کمک کند و از نظر عملیاتی، بسیار مفید است.

ب) کنترل بهتر علف‌های هرز: کشت در ردیف‌های باریک می‌تواند باعث بسته شدن سریع تاج پوشش ذرت و سایه بیشتر بر خاک شود، که می‌تواند به کنترل بهتر علف‌های هرز کمک کند.

ج) تبخیر کمتر آب: کشت ذرت در ردیف‌های باریک سبب سایه‌افکنی بیشتر بر روی خاک می‌شود و می‌تواند منجر به کاهش تبخیر آب از خاک شود و خاک را برای مدت طولانی‌تر مرطوب نگهدارد.

د) تلفیق تجهیزات مزرعه: آرایش کشت با ردیف‌های باریک می‌تواند به کشاورزان اجازه دهد تا تجهیزات یکسانی را برای چندین محصول مختلف استفاده کنند.

ه) پتانسیل عملکرد بالاتر: مزایای ذکر شده در بالا، افزایش پتانسیل عملکرد را ایجاد می‌کند.

معایب فاصله ردیف باریک کاشت ذرت چیست؟

معایب احتمالی فاصله ردیف باریک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

١) افزایش احتمال فشردگی خاک: به علت استفاده از تجهیزات زراعی در حین کشت در ردیف باریک، احتمال فشردگی خاک افزایش می‌یابد.

٢) دشواری در مبارزه با علف‌های هرز: ممکن است مبارزه مکانیکی با علف‌های هرز و کاربرد علف‌کش‌های شیمیایی پس از ظهور گیاهچه در ردیف‌های باریک، مشکل‌ساز شود.

٣) هزینه‌های اضافی: تغییر ردیف‌های باریک می‌تواند هزینه‌های اضافی مرتبط با تغییراتی نظیر دستگاه کارنده، رینگ و لاستیک جدید تراکتور، تغییر میزان حشره‌کش‌ها و کودهای اولیه در این سیستم را به همراه داشته باشد.

کشت دو ردیفه ذرت چگونه است؟

کشت دو ردیفه ذرت یک جایگزین مناسب برای محدود کردن فاصله بین ردیف‌ها است. این سیستم شامل یک ردیف میانی به عرض 75 تا 100 سانتیمتر است که با ردیف‌های دوقلوی 20 سانتیمتری از یکدیگر فاصله دارند و به‌گونه‌ای هماهنگ شده‌اند تا یک فاصله مثلثی یکنواخت داشته باشند.

فواید کشت دو ردیفه ذرت شبیه به فواید کشت ردیف باریک است. این سیستم به کشاورزان امکان می‌دهد تا تا زمان نزدیک به برداشت تصمیم به برداشت ذرت به صورت دانه یا علوفه را نگیرند و انعطاف پذیری بالاتری در برداشت ذرت داشته باشند. همچنین، این سیستم امکان افزودن نهاده‌ها در طول فصل کشت بدون صدمه به بوته‌ها را فراهم می‌کند و اخیراً پیشرفت‌هایی در فناوری کشت، امکان کشت بذر با فاصله‌های دقیق را فراهم کرده است. علاوه بر این، کشت دقیق بذر و همچنین بهره‌وری آبی بالاتر، مبازه بهتر با علفهای هرز و ارتفاع بهتر بوته ها از جمله مزایا ویژه این سیستم است. به علاوه، ذرت در ردیف‌های دوقلو با استفاده از تجهیزات مورد استفاده برای دیگر محصولات کشاورزی مانند تجهیزات کشت پنبه، قابل کشت است.

انتخاب رقم مناسب برای فاصله ردیف کشت ذرت چگونه است؟

انتخاب رقم مناسب برای فاصله ردیف کشت ذرت یک مرحله حیاتی در فرآیند کشت محسوب می‌شود. افزایش عملکرد بالقوه به دلیل فاصله ردیف باریک در مناطق دارای فصل رشد کوتاه، سازگارتر و بیشتر است. در این راستا، انتخاب بهترین رقم و کاشت آن در جمعیت مطلوب، امری بسیار حیاتی و حساس است. ملاحظات بیشتری نیز در هنگام انتخاب رقم و کاشت با فاصله ردیف باریک باید مورد توجه قرار گیرد، به عنوان مثال تلفیق تجهیزات، هزینه تجهیزات جدید یا اصلاح شده و تغییر در شیوه‌های مدیریت مزرعه، از جمله ملاحظات اساسی می‌باشند. همچنین، هنگام کاشت ردیف‌های باریک و یا جمعیت بالاتر، انتخاب رقم مناسب برای دستیابی به حداکثر پتانسیل عملکرد امری ضروری و اساسی است. در نهایت، باید به این موضوع نیز توجه داشت که شکستگی ساقه هنگامی که ذرت در ردیف‌های باریک و یا در جمعیت بالاتر کاشته می‌شود، ممکن است در برخی ارقام شیوع بیشتری داشته باشد.

با توجه به رشد قابل توجه جمعیت گیاهی در ارقام جدید ذرت در حاضر، می‌توان انتظار داشت که افزایش عملکرد در فاصله ردیف باریکتر نسبت به فاصله ردیف 75 سانتیمتر، بیشتر باشد. در صورت انجام مدیریت صحیح عواملی مانند جمعیت گیاهی، کنترل علف‌های هرز، انتخاب هیبرید مناسب و مدیریت صحیح بقایای گیاهی، امکان تحقق حداکثر عملکرد وجود دارد. بنابراین، در حال حاضر توصیه ما به کشاورزان ذرتکار این است که ارقام قدیمی را با فاصله ردیف 75 سانتیمتر کشت کنند.

اما اگر از ارقام جدید با تراکم پذیری بالا استفاده شود، پیشنهاد ما آرایش کشت دوریفه است؛ زیرا این سیستم مزایای زیادی دارد و گزارشی مبنی بر کاهش عملکرد نسبت به کشت تک ردیفه مشاهده نشده است. به ویژه اگر بین دو ردیف دوقلو یک نوار تیپ آبیاری قرار گیرد، انتظار بهره‌وری آبی بالا نیز می‌رود. بنابراین، کشاورزان عزیر باید رقم ذرتی را انتخاب کنند که هنگام کاشت در فاصله ردیف باریک یا جمعیت بالا، دارای پتانسیل عملکرد بالا باشد. ارقام جدید ذرت معمولاً توانایی مقاومت در برابر تراکم بالاتر گیاهی را نسبت به ارقام قدیمی دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر، می‌توانید با نمایندگان شرکت توسعه کشت ذرت تماس بگیرید.