هنگامی اهداف شخم تحقق پیدا میکند که در زمان و شرایط مناسب انجام شود. یکی از مهم ترین شرایط اجرای موفقیت آمیز شخم، گاورو بودن یا مطلوب بودن رطوبت خاک در زمان شخم است. بر این اساس اگر رطوبت خاک برای اجرای شخم کمتر از حد مطلوب بود، بایستی ابتدا آن را آبیاری کرد.
هنگامی اهداف شخم تحقق پیدا میکند که در زمان و شرایط مناسب انجام شود. یکی از مهم ترین شرایط اجرای موفقیت آمیز شخم، گاورو بودن یا مطلوب بودن رطوبت خاک در زمان شخم است. بر این اساس اگر رطوبت خاک برای اجرای شخم کمتر از حد مطلوب بود، بایستی ابتدا آن را آبیاری کرد، که به آن ماخار گفته می شود. چند روز پس از آبیاری زمین با توجه به بافت آن به حالت گاورو می رسد. این وضعیت رطوبتی خاک بهترین زمان برای انجام شخم است. از مسائل مهم ماخار كينواختي آبياري سطح زمين مي باشد. چنانچه سطح مزرعه به صورت كينواخت آبياري نشود و بعضي جاها خشك بماند تهيه زمين با گاوآهن دچار مشكل مي شود. در اين قسمت ها ضمن اينكه عمق شخم كمتر می شود، كلوخه بزرگ ايجاد مي گردد.
افزون براین با انجام آبیاری، بذرهای علف های هرز داخل خاک مزرعه در شرایط مناسب، جوانه می زنند. اگر فرصت کافی در اختیار كشاورز باشد، به ترتیبی که بتواند فاصله آبیاری و شخم را با حفظ رطوبت خاک کمی طولانی تر نماید، امکان جوانه زنی بذرهای بیشتری از علف های هرز و رشد بهتر آن فراهم می شود. ماخار یا آبیاری قبل از شخم، علاوه بر گاورو کردن خاک دو مزیت دیگر نیز دارد:
1 از تعداد و تراکم علف های هرز کم خواهد شد.
2 علف های هرز روئیده قبل از به گل رفتن، به زیر خاک رفته و باعث افزایش ماده آلی خاک (کود سبز) می گردند.
شخم زدن زمین با رطوبتی کمتر از حد گاورو و ایجاد کلوخه ها
نحوه انجام آبیاری زمین قبل از شخم -ماخار
ابزار و وسایل مورد نیاز: بیل کشاورزی، لباس مناسب کار، تجهیزات ایمنی فردی، آب زراعی
مراحل انجام کار:
1 آماده به کار شوید.
2 همراه با وسایل مورد نیاز به مزرعه خود مراجعه کنید.
3 مسیرهای جریان آب از منبع تا مزرعه را بررسی کنید.
4 هرگونه عوارض و موانع در مسیر جریان آب را برطرف کنید.
5 چگونگی توزیع آب در سطح مزرعه را بررسی کنید.
5-1 اگر کشت قبلی کرتی بود، مرز کرت ها بررسی و تخریب احتمالی را ترمیم کنید.
5-2 اگر کشت قبلی جوی پشته ای بود، مسیر شیارها و جوی ها را بررسی و موانع احتمالی را رفع کنید.
6 بندها و میان بندهای جوی اصلی و فرعی را آماده استفاده کنید.
7 آب وارد مزرعه کرده و در توزیع یکنواخت آن تلاش کنید.
از هرگونه هدر رفت آب با جدیت پیشگیری کنید.
به خاطر داشته باشید کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک جهان قرار دارد.
در پایان کار:
ابزار و وسایل خود را تمیز کرده و نظافت و بهداشت فردی را رعایت نمایید.