انواع عملیات قبل از خاک ورزی زمین کشاورزی

خاک یکی از مهم ترین مواد تشكیل دهنده حیات است. گیاهان، جانوران و حتی انسان از خاک آفریده شده اند و ادامه حیات آنها نیز به خاک وابسته است. بر این اساس خاک فوق العاده ارزشمند است. در حفظ خاك كوشا باشيم و حرمت خاک را پاس بداریم.

اغلب شنیده اید که زراعت عبارت است از کاشت، داشت و برداشت گیاهان زراعی. اما این تعریف جامع و كامل نیست، بلکه زراعت قبل از کاشت شروع می شود و تا پس از برداشت ادامه دارد. زراعت موفقیت آمیز تاحد زیادی به عملیات قبل از کاشت بستگی دارد. به این مرحله از زراعت مرحله خاک ورزی (آماده سازی زمین یا مرحله تهیه بستر کاشت) می گویند. قبل از خاک ورزی بایستی اقداماتی در زمین انجام داد تا زمین برای انجام خاک ورزی آماده شود.

زمین زراعی ممکن است به دلایل مختلف از جمله جریان باد، بدرفتاری انسان ها، شرایط طبیعی منطقه و... دارای ناخالصی هایی باشد. منظور از ناخالصی، هرچیزی به جز بقایای محصول سال قبل در روی زمین می باشد. با این تعریف، سنگ، چوب، لاستیک، پلاستیک، شیشه، نخاله و زباله از ناخالصی های زمین محسوب می شوند كه در عمليات آماده سازي، كاشت، داشت و برداشت گياهان اختلال ايجاد مي كنند. بنابراين برا ي دستيابي به يك زراعت موفق بايستي قبل از آماده سا زي زمين، آنها را پا كسازي نمود.

ناخالصی های روی زمین کشاورزی

زمین کشاورزی ممکن است دارای عوارض یا پستی و بلندی هایی باشد كه در اثر ايجاد نهرها، جوي ها و پشته ها به وجود آمده باشد و یا در اثر تردد انسان ها، حیوانات یا وسایل نقلیه یا در اثر نوع گیاه و روش کاشت ایجاد شود. این عوارض اجرای عملیات آماده سازی را دچار مشکل خواهد کرد. بنابراین لازم است که به روش شایسته ای برطرف گردند.

عوارض زمین کشاورزی

عوارض زمین

جمع آوری سنگ و ازبین بردن پستی و بلندی زمین و اصلاح شیب زمانی انجام می شود که زمین برای اولین بار آماده سازی می شود. پستی و بلندی این نوع زمین ها توسط گریدر و بولدوزر و اسکرپیر تسطیح می شوند. برای جمع آوری سنگ های درشت سطح زمین از ماشین های سنگ جمع کن استفاده می شود.

ماشین های سنگ جمع کن و اسکرپیر

تولید برخی از محصولات کشاورزی منجر به باقی ماندن بقایای زیادی در سطح زمین می شود. برخی از این بقایا به راحتی قابل دفن در زیر خاک نیستند و ممکن است، مانع از حرکت ماشینها و اجرای عملیات آماده سازی می شوند.

بقایای محصول قبلی ذرت دانه ای و آفتابگردان

برای آنکه خاک بتواند محصول خوبی به بار آورد، باید به خوبی تقویت گردد. مصرف کودهای آلی دامی یا گیاهی یکی از بهترین روش های تقویت خاک یا افزایش حاصل خیزی زمین است. این عملیات باید قبل از شخم انجام شود. به یاد داشته باشید که بهترین کود شیمیایی هم نمی تواند جایگزین کودهای آلی شوند.

پخش کود دامی و زیر خاک کردن کود سبز

شخم یکی از عملیات مهم خاک ورزی است، تنها در شرایط مطلوب رطوبتی، به درستی انجام می شود. تأمین رطوبت مناسب برای اجرای عملیات شخم در زمین های خشک، از دیگر عملیات قبل از خاک ورزی می باشد.

ضرورت رفع ناخالصی های زمین
ناخالصی موجود در سطح زمین کشاورزی، مانع جدی در اجرای عملیات کشاورزی می باشد. از نفوذ گاوآهن به داخل زمین جلوگیری کرده و در نتیجه عمق شخم را غیر یکنواخت میکنند.
ناخالصی ها باعث به هم خوردن نظم و ترتیب در زمان کاشت توسط کارنده ها می گردند. به همین دلیل رویش مزرعه یکنواخت نخواهد شد و عملکرد محصول کاهش خواهد یافت.
وجود برخی از ناخالصی های درشت و سخت مانند سنگ یا نخاله، ماشین های داشت و برداشت را دچار مشکل و حتی خرابی می نماید. بسیار اتفاق می افتد که تیغه دروگر در برخورد با سنگ یا سایر اجسام سخت، شکسته و غیرقابل استفاده شده است.
برخی از ناخالصی ها مانند ظروف یکبار مصرف و انواع نایلون ها، آلودهک ننده محیط زیست از جمله خاک هستند. تجزیه کامل این مواد بسیار طولانی و گاهی تا بیش از 50 سال زمان احتیاج دارد. لذا باید این عوامل از زمین کشاورزی جمع آوری و به درستی ساماندهی گردد.

زمان تقریبی تجزیه مواد مختلف در طبیعت

جمع آوری ناخالصی ها از سطح زمین زراعی

پاک نگه داشتن محیط زیست وظیفه همگانی است.
سعی کنید:
نقشی در آلودگی محیط زیست نداشته باشید.
همواره عضوی مؤثر در پاک سازی محیط زیست خود باشید.

ضرورت برطرف کردن عوارض زمین

به پستی و بلندی های موجود در سطح مزرعه، عوارض می گویند. عوارض زمین اجرای عملیات کشاورزی را در مراحل مختلف دچار مشکل میکند. وقتی بخواهید با گاوآهن زمین را شخم بزنید با افتادن چرخ های جلو در یک جوی عمیق یا گودی بزرگ، گاوآهن از زمین خارج می شود بنابراین شخم انجام نمی شود. حال اگر چرخ های جلو در بلندی قرار گیرند، گاوآهن به مقدار زیادی در عمق خاک فرو می رود. اغلب در این شرایط، تراکتور توان حرکت را ندارد و چرخ های عقب شروع به چرخش درجا (بکسواد) میکنند. هر دو حالت ضمن آنکه راننده را دچار مشکل میکند، وقت عملیات را طولانی کرده، شخم زمین را غیر یکنواخت می نماید. در این صورت اهداف شخم تأمین نمی گردد.

پستی و بلندی های سطح زمین

چنانچه مسیر حرکت یا وضعیت عوارض به ترتیبی باشد که چرخ های یک سمت در چاله و چرخ های سمت دیگر در بلندی قرارگیرند بازهم عمق شخم غیر یکنواخت شده و احتمال واژگونی تراکتور وجود دارد.

برطرف کردن عوارض زمین

در زمین های کوچک با عوارض محدود، رفع پستی و بلندی ها با وسایل دستی مانند بیل و فرغون صورت می گیرد. در اراضی نسبتاً بزرگ با پستی و بلندی زیاد یا شیب نامناسب عمل تسطیح اساسی به وسیله ماشین های مخصوص (گریدر، اسکریپر، بلدوزر، لودر و...) انجام می شود.

رفع عوارض ناشی از کشت قبلی

ابزار و وسایل مورد نیاز: تراکتور، تیغه پشت تراکتوری، فرغون، بیل، کلنگ، آچار و ابزار مکانیک عمومی، لباس مناسب کار با تجهیزات ایمنی

1. بازدیدهای اولیه برای راه اندازی تراکتور را انجام دهید :بادچرخ ها، سطح آب و روغن موتور و هیدرولیک، تمیزی فیلتر هوا، اتصال باطری ها و....

2. ضمن رعایت نکات فنی و ایمنی تراکتور را روشن کنید.

3. تراکتور را به محل نگهداری تیغه پشت تراکتوری هدایت کنید.

4. سلامت تیغه پشت تراکتوری را مورد بررسی قرار دهید (تیغه، قاب، اتصالات).
5. با رعایت نکات فنی و ایمنی و اجازه هنرآموز، تیغه پشت تراکتوری را به تراکتور متصل کنید. ضمن حرکت به عقب، نقاط اتصال تراکتور را به نقاط اتصال 3 گانه تیغه پشت تراکتوری نزدیک کنید. با برابر شدن نقاط، تراکتور را متوقف کرده، ترمزدستی را بکشید و از تراکتور پیاده شوید. ابتدا بازوی سمت چپ، سپس بازوی سمت راست و درآخر بازوی وسطی را متصل کنید. سپس پین مربوطه را جازده و قفل کنید.

تیغه پشت تراکتوری متصل به تراکتور